Przyczyny alergii
Alergie wywoływane są przez błędną reakcję układu odpornościowego na czynnik niebędący – w normalnej sytuacji – zagrożeniem. Może być to pyłek roślinny, składnik pokarmu, kurz czy roztocze. Organizm zaczyna zwalczać uznany przezeń za zagrożenie składnik, czego obserwowalnym efektem są objawy alergii takie, jak wysięk z nosa, łzawienie czy problemy z przewodem pokarmowym. Dotykają one coraz większą liczbę osób; występują u ok. 6 proc. dzieci i u ok. 4 proc. dorosłych. Według ostatnich badań liczba alergików podwaja się co około 15 lat.
Alergia wziewne
Najpowszechniej spotykane są alergie wziewne – powodowane przez pyłki roślin, sierść zwierząt czy kurz. Na alergię wziewną może zapaść każdy, niezależnie od wieku czy miejsca zamieszkania, choć najczęściej spotyka ona mieszkańców dużych miast. Dzieje się tak na skutek wysokiego stężenia w powietrzu związków siarki i azotu, które drażnią błonę śluzową i osłabiają system immunologiczny. Badania wykazały, że nie tylko spaliny, ale również przebywanie dziecka w środowisku, w którym występuje dym tytoniowy, zwiększają szansę zachorowania na astmę. Ryzyko wystąpienia alergii podnoszą u dzieci także niektóre infekcje wirusowe, np. wirus RSV. U dorosłych taką funkcję pełnią: przewlekła obturacyjna choroba płuc, polipy w nosie, AZS czy też infekcje zatok.
Alergia pokarmowe
Innym rodzajem alergii są alergie pokarmowe – mogą one wystąpić po spożyciu nawet niewielkiej ilości uczulającego pokarmu, a objawiają się problemami z przewodem pokarmowym. W skrajnych przypadkach mogą również przyczynić się do wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego. Każdy organizm reaguje na alergeny indywidualnie. Zwykle uczulają produkty takie jak: jajka, mleko, orzechy, owoce cytrusowe, zboża, ale także ryby, skorupiaki, owoce morza i niektóre przyprawy. Uczulać mogą też dodatki polepszające walory żywności, takie jak: benzoesany, glutaminian sodu czy siarczyny. Objawy alergii pokarmowej zauważalnie ustępują po usunięciu z diety uczulającego składnika pokarmu.
Przyczyny powstawania alergii jeszcze nie są do końca poznane. W przypadku alergii pokarmowych naukowcy skłaniają się ku tezie o ich genetycznym podłożu. Prawdopodobieństwo wystąpienia alergii wzrasta znacznie, gdy oboje rodziców cierpi na tę przypadłość, natomiast w przypadku, gdy tylko jedno – to i tak prawdopodobeństwo jest znaczące, bo wynosi około 30 proc. Badania pozwoliły wyodrębnić kilkadziesiąt kluczowych fragmentów genomu odpowiadających za te procesy. Szczególną uwagę zwraca jednak piąty chromosom, który kontroluje wytwarzanie substancji i białek – przeciwciał – będących elementem reakcji alergicznej